در حالی که کانادا با چالشهای اقتصادی، تنشهای مرزی با آمریکا و تغییرات اقلیمی روبهروست، صحنه سیاسی این کشور شاهد یکی از بزرگترین تحولات سالهای اخیر بوده است؛ مارک کارنی، اقتصاددان و بانکدار نامآشنا، بهعنوان رهبر جدید حزب لیبرال انتخاب شده و بهزودی سکان نخستوزیری را از جاستین ترودو تحویل خواهد گرفت. کارنی، که سابقه ریاست بانک مرکزی کانادا و انگلستان را در کارنامه دارد، وارد عرصهای میشود که تنها سیاستمدار بودن کافی نیست؛ او باید نشان دهد میتواند در برابر فشارهای داخلی و خارجی ایستادگی کند و آیندهای روشن برای کانادا رقم بزند با ما همراه شوید تا با مارک کارنی بیشتر آشنا بشیم.
مارک کارنی کیست؟
مارک جوزف کارنی در ۱۶ مارس ۱۹۶۵ در فورت اسمیت، ایالت نورتوست تریتوریز (Northwest Territories) کانادا متولد شد و اکنون ۵۹ ساله است. خانوادش بعد از مدتی به ادمونتون، آلبرتا نقل مکان کردند؛ جایی که دوران کودکی و نوجوانیاش را در آن گذراند. پدرش استاد دانشگاه بود و از همان ابتدا او را به دنیای اندیشه و تحلیل علاقهمند کرد.کارنی تحصیلاتش را در دانشگاه هاروارد آغاز کرد و در رشته اقتصاد فارغالتحصیل شد، سپس به دانشگاه آکسفورد رفت و مدرک دکترا در اقتصاد گرفت.
مسیر شغلی او ترکیبی از تجربههای مالی، بینالمللی و سیاستگذاری بوده است. بیش از ۱۳ سال در بانک سرمایهگذاری گلدمن ساکس فعالیت کرد و پس از آن وارد بخش دولتی شد؛ ابتدا بهعنوان رئیس بانک مرکزی کانادا، و سپس بهعنوان نخستین غیرانگلیسیتبار در ریاست بانک مرکزی انگلستان منصوب شد. مارک کارنی حالا نه فقط بهعنوان یک چهره اقتصادی مطرح، بلکه بهعنوان نخستوزیر آتی کانادا، قرار است در دل چالشهای سیاسی، اقتصادی و دیپلماتیک کشورش نقشآفرینی کند.
از بانک مرکزی تا نخست وزیری
همانطور که گفتیم مارک کارنی پیش از ورود به سیاست، یکی از تأثیرگذارترین چهرههای دنیای اقتصاد جهانی بود. او کار خود را در بانک سرمایهگذاری گلدمن ساکس آغاز کرد؛ جایی که تجربهای بینالمللی در حوزه مالی به دست آورد. اما نقطه عطف زندگی حرفهای او زمانی رقم خورد که در سال ۲۰۰۸ بهعنوان رئیس بانک مرکزی کانادا منصوب شد؛ درست در میانه بحران مالی جهانی.
تصمیمهای سریع و دقیق او در مدیریت بدهیها و حفظ ثبات اقتصادی، باعث شد تا کانادا یکی از معدود کشورهایی باشد که آسیب کمتری از بحران دید. موفقیت کارنی در این جایگاه باعث شد نگاهها بهسوی او جلب شود، و همین امر زمینهساز دعوت او برای ریاست بانک مرکزی انگلستان شد. او اولین غیر بریتانیایی بود که این سمت را بر عهده گرفت، و در دوران پرالتهاب برگزیت، توانست اقتصاد بریتانیا را بدون سقوط آزاد هدایت کند.
در سالهای اخیر، کارنی از دنیای بانکداری به حوزههای گستردهتری وارد شد؛ او بهعنوان فرستاده ویژه سازمان ملل در امور مالی و تغییرات اقلیمی فعالیت کرد و تلاش کرد موضوعاتی مثل انرژی پاک، توسعه پایدار و اقتصاد سبز را وارد گفتمان اقتصادی بینالمللی کند.
حالا با پشتوانهای از تجربه جهانی و اعتبار اقتصادی، مارک کارنی وارد یکی از حساسترین مراحل زندگی خود شده است: رهبری سیاسی کشوری که درگیر چالشهای پیچیدهای است، از روابط پرتنش با آمریکا گرفته تا بحرانهای زیستمحیطی و اقتصادی.
برنامههای مارک کارنی برای مهاجرت

در یکی از پرتنشترین دورههای سیاست مهاجرتی کانادا، مارک کارنی با وعدهی بازنگری و تعادل در سیاستهای مهاجرتی وارد میدان شده است. او که پیشینهای عمیق در امور اقتصادی دارد، به خوبی آگاه است که مهاجرت به کانادا، در کنار مزایای فراوان اقتصادی و فرهنگیاش، اگر بدون برنامهریزی انجام شود، میتواند به بحرانی در زیرساختهای شهری، بازار مسکن و خدمات عمومی منجر شود. کارنی در نخستین هفتههای رهبری خود، رویکردی دادهمحور را در پیش گرفته و تأکید کرده است که مهاجرت، اگر به درستی مدیریت شود، همچنان یک فرصت طلایی برای کاناداست؛ اما اگر از ظرفیت واقعی کشور فراتر رود، به تهدیدی برای ثبات اجتماعی تبدیل خواهد شد.
کاهش مهاجرت دائمی
یکی از نخستین و مهمترین تصمیمات کارنی، کاهش تدریجی تعداد مهاجران دائمی تا سال ۲۰۲۷ است. طبق این برنامه، پذیرش سالانه مهاجران جدید از حدود ۵۰۰٬۰۰۰ نفر به حدود ۳۶۵٬۰۰۰ نفر کاهش خواهد یافت؛ رقمی که کمتر از یک درصد از جمعیت کل کشور را شامل میشود. این تصمیم با توجه به فشار بیسابقه بر بازار مسکن و کمبود منابع در شهرهای بزرگ اتخاذ شده و هدف آن، بازگرداندن تعادل به سیستم مهاجرتی کاناداست. کارنی معتقد است که در حال حاضر، جذب سالانه صدها هزار مهاجر، اگرچه در ظاهر رشد جمعیتی ایجاد میکند، اما در عمل منجر به بیخانمانی، نارضایتی و کاهش کیفیت زندگی برای بسیاری از شهروندان شده است.
بازنگری در اقامتهای موقت
در کنار مهاجرت دائمی، تمرکز کارنی بر کنترل اقامتهای موقت نیز بسیار جدی است. او اعلام کرده که تا سال ۲۰۲۸، جمعیت افراد دارای اقامت موقت (از جمله دانشجویان بینالمللی و کارگران خارجی موقت) باید به کمتر از ۵٪ کل جمعیت برسد. این سیاست با هدف کاهش تراکم در بازار اجاره، جلوگیری از سوءاستفاده برخی مؤسسات آموزشی و کارفرمایان، و همچنین تضمین کیفیت آموزش و اشتغال تدوین شده است. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که بخش زیادی از فشار اقتصادی در شهرهای دانشجویی، مستقیماً با رشد بیرویه اقامتهای موقت در ارتباط است.
اصلاح سیستم مهاجرت اقتصادی
در سطح سیاستگذاری، دولت جدید به رهبری کارنی قصد دارد تغییراتی اساسی در برنامههای مهاجرت اقتصادی از جمله سیستم اکسپرس انتری ایجاد کند. این اصلاحات با هدف تمرکز بیشتر بر مهارتهای مورد نیاز اقتصاد کانادا طراحی شدهاند؛ بهگونهای که اولویت با متقاضیانی خواهد بود که تواناییها و تخصصهای مشخص در حوزههایی مانند سلامت، انرژی پاک، زیرساخت و کشاورزی داشته باشند. همچنین قرار است سازوکار امتیازدهی شفافتر شود و سیستم نظارت بر مؤسسات آموزشی و کارفرمایان که نامههای حمایت مهاجرتی صادر میکنند، تقویت گردد تا از ورود مهاجران فاقد مهارت یا شرایط مناسب جلوگیری شود.
ادغام مهاجران در جامعه
کارنی در عین حال به موضوع یکپارچگی اجتماعی و اقتصادی مهاجران توجه ویژهای دارد. به باور او، مهاجرت موفق تنها به ورود افراد خلاصه نمیشود، بلکه باید با ایجاد فرصتهای واقعی شغلی، دسترسی به خدمات عمومی با کیفیت، و فراهم کردن زیرساختهایی برای آموزش زبان و انطباق فرهنگی، به ادغام کامل مهاجران در جامعه کانادا کمک کرد. او در سخنرانی اخیر خود اعلام کرد که هدفش از اصلاح سیاستهای مهاجرتی، نه بستن درها، بلکه باز نگه داشتن آنها به روی کسانی است که واقعاً میتوانند بخشی از آیندهی پایدار این کشور باشند.
مقایسه سیاستهای مهاجرتی مارک کارنی با دولت جاستین ترودو
هر سیاستمداری استراتژی خودش رو داره؛ مخصوصاً وقتی پای موضوع حساسی مثل مهاجرت وسط باشه. در سالهای اخیر، سیاستهای مهاجرتی دولت ترودو باعث رشد چشمگیر جمعیت و ورود گسترده مهاجران به کانادا شد. حالا مارک کارنی، با دیدگاهی اقتصادیتر و نگاه دقیقتری به ظرفیتهای کشور، وارد میدان شده و وعده داده تعادل و نظم رو به این سیستم برگردونه. در جدول زیر، نگاهی داریم به تفاوتهای کلیدی میان رویکرد مهاجرتی دولت ترودو و برنامههایی که مارک کارنی پیشنهاد داده:
| سیاست مهاجرتی | دوران جاستین ترودو | دوران مارک کارنی |
|---|---|---|
| تعداد مهاجران دائمی سالانه | حدود ۵۰۰,۰۰۰ نفر | کاهش به ۳۶۵,۰۰۰ نفر |
| اقامتهای موقت | رشد آزاد و بدون سقف مشخص | محدود به زیر ۵٪ جمعیت کل تا ۲۰۲۸ |
| تمرکز مهاجرت اقتصادی | عمومی و چندبخشی | متمرکز بر مهارتهای خاص (سلامت، انرژی، کشاورزی) |
| نظارت بر مؤسسات حامی | ضعیف و پراکنده | سختگیرانهتر و شفافتر |
| سیاست ادغام مهاجران | برنامههای کلی و غیرمتمرکز | تقویت آموزش زبان، اشتغال و خدمات عمومی |
سخن پایانی
مارک کارنی، با سابقهای درخشان در عرصه اقتصاد جهانی و تجربه مدیریتی کمنظیر، حالا در جایگاهی قرار گرفته که تصمیماتش نهفقط روی رشد اقتصادی، بلکه روی زندگی روزمره میلیونها نفر تأثیر مستقیم خواهد داشت. اگرچه هنوز راه زیادی تا اجرایی شدن کامل برنامههایش باقی مانده، اما آنچه مشخص است، اینه که دوره جدیدی برای کانادا آغاز شده؛ دورهای که در آن مهاجرت نه بهعنوان چالش، بلکه بهعنوان فرصتی هوشمندانه مدیریت خواهد شد. باید دید مارک کارنی چطور در عمل از پس این مسئولیت بزرگ برمیاد.
سوالات متداول
آیا کاهش مهاجرت به معنی بسته شدن درهای کاناداست؟
خیر. کارنی تأکید کرده که سیاستهای جدید مهاجرتی بهمنظور «مدیریت بهتر» است، نه محدودسازی بیرویه. هدف، حفظ تعادل بین جذب نیروی کار متخصص و حفظ کیفیت زندگی برای همه شهروندان است.
آیا برنامههای مهاجرتی جدید شامل دانشجویان بینالمللی هم میشود؟
بله. یکی از بخشهای کلیدی برنامههای کارنی، نظارت و کنترل دقیقتر بر اقامتهای موقت، از جمله ویزای تحصیلی است. قرار است فقط مؤسسات معتبر و دانشجویان واقعی امکان ورود داشته باشند.
آیا مهاجران فعلی تحت تأثیر این تغییرات قرار میگیرند؟
بهصورت مستقیم، نه. سیاستهای جدید بیشتر مربوط به برنامههای پذیرش آینده هستند. با این حال، ممکن است برخی خدمات و فرآیندهای تمدید یا تبدیل وضعیت، بهروزرسانی شوند.